Γιατί οι ιδιωτικές ναυτικές σχολές έχουν περισσότερους σπουδαστές από τις κενές θέσεις των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού

Η είδηση ότι οι κενές θέσεις στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού, μετά την ανακοίνωση της ελάχιστης βάσης εισαγωγής, ανήλθαν σε 719 προκάλεσε εύλογο προβληματισμό στην Ακτή Μιαούλη.

Το mononews, στην προσπάθεια του να διερευνήσει το όλο θέμα, συνομίλησε με σημαντικούς παράγοντες της ναυτιλίας και της ναυτικής εκπαίδευσης και θα σας παρουσιάσει ορισμένα συμπεράσματα που προέκυψαν από το σχετικό ρεπορτάζ.

Πρώτο συμπέρασμα: Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των θέσεων εισαγωγής στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού. Από τις 1.153 θέσεις που προκηρύχθηκαν την περίοδο 2020 -2021 αυξήθηκαν στις 1.820 την περίοδο 2024 -2025.

Δεύτερο συμπέρασμα: Κάθε χρόνο στο τέλος της διαδικασίας έχουμε κενές θέσεις, από το την περίοδο 2021 -2022, που ήταν 339, έως το 2023- 2024 που ήταν 313.

Τρίτο συμπέρασμα: Οι αιτήσεις των ενδιαφερομένων για την εισαγωγή τους στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού ήταν 2.227 την περίοδο 2020 -2021, ενώ την περίοδο 2024 -2025 ήταν 2.927 σπουδαστές.

Τέταρτο συμπέρασμα: Συγκρίνοντας τους επιτυχόντες πλοιάρχους και μηχανικούς με τις αρχικές αιτήσεις των ενδιαφερομένων, τελικά έμειναν εκτός των ΑΕΝ, 1.420 σπουδαστές, που δεν κατάφεραν να πιάσουν την ελάχιστη βάση εισαγωγής και είτε στράφηκαν σε άλλη επαγγελματική εκπαίδευση ή κατέφυγαν στις ιδιωτικές σχολές ναυτικής εκπαίδευσης που λειτουργούν στην Ελλάδα.

Πέμπτο συμπέρασμα: Με την κατάργηση της εισαγωγής από την ακαδημαϊκή περίοδο 2020 -2021 με την διαδικασία του απολυτηρίου του Λυκείου και των μορίων με θαλάσσια υπηρεσία, τέθηκαν οριστικά εκτός δεύτερης ευκαιρίας στις κρατικές ΑΕΝ, όσοι ήθελαν να γίνουν ναυτικοί, αλλά δεν είχαν πιάσει στις εξετάσεις την ελάχιστη βάση εισαγωγής. Ωστόσο, είχαν την δυνατότητα να φοιτήσουν στις ιδιωτικές ΑΕΝ με υψηλό τίμημα για τους ίδιους και τις οικογένειες τους.

Έκτο συμπέρασμα: Ένας στους τρεις που εισάγονται στις ΑΕΝ εγκαταλείπει τις σπουδές του και στη συνέχεια ένας στους δύο παίρνει δίπλωμα πρώτης τάξης, είτε ως πλοίαρχος είτε ως μηχανικός.

Έβδομο συμπέρασμα: Σύμφωνα με παλαιότερη έρευνα (δυστυχώς δεν έχει επικαιροποιηθεί) του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΝΕΕ) το κόστος για την μόρφωση ενός αξιωματικού εκτιμάται στις 20.000 ευρώ και ότι κατά την διάρκεια της 35χρονης απασχόλησης ενός αξιωματικού στα πλοία μέχρι την συνταξιοδότηση του θα αποκομίσει περί τα 2,5 εκατομμύρια ευρώ ή 58.000 ευρώ ετησίως κατά μέσο όρο.

Όγδοο συμπέρασμα: Οι υψηλές αμοιβές δεν φαίνεται τελικά να είναι ισχυρό κίνητρο για τους νέους να ακολουθήσουν το ναυτικό επάγγελμα. Αλλά και σε εκείνους που αποφασίζουν να μπουν στις ΑΕΝ κυριαρχούν άλλοι πιο δυνατότεροι λόγοι που τους οδηγούν να απομακρυνθούν από τα πλοία και τη θάλασσα.

Ένατο συμπέρασμα: Η μείωση των συντάξεων των απόμαχων ναυτικών, μέσα στα χρόνια των Μνημονίων, η υψηλή φορολογία, η κατάργηση όλων των ευεργετικών διατάξεων που υπήρξαν από τη δεκαετία του ’80 για τους ναυτικούς, η δυσκολία στην εξεύρεση ναυτολόγησης για τα υποχρεωτικά εξάμηνα, η άρνηση των περισσότερων ναυτιλιακών εταιριών να προσλάβουν γυναίκες στην κουβέρτα και τη μηχανή αποτελούν ισχυρά αντικίνητρα για αυξηθούν οι ροές των νέων προς τη θάλασσα.

Δέκατο συμπέρασμα: Ορισμένοι επώνυμοι ναυτιλιακοί παράγοντες, υποστηρίζουν ότι εφέτος υπήρξαν κενές θέσεις στις ΑΕΝ εξαιτίας των δύο πρόσφατων περιστατικών – ναυαγίων στην Ερυθρά Θάλασσα, μετά από χτυπήματα από ρουκέτες των Χούθι.

Τα πρόσφατα στοιχεία

Αλλά ας δούμε αναλυτικότερα, τα πρόσφατα στοιχεία από την εφετινή εισαγωγή σπουδαστών στις ΑΕΝ.

Τα στοιχεία από την εισαγωγή των νέων στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού για το έτος 2025 – 2026 είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικά:

Στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού, δήλωσαν 424 για τον κλάδο του πλοιάρχου και 416 για τον κλάδο του μηχανικού.

Η απόφαση, των αρμόδιων υπουργείων όριζε, μεταξύ άλλων, ότι κατά το ακαδημαϊκό έτος 2025 – 2026 θα εισαχθούν στις ΑΕΝ Πλοιάρχων και Μηχανικών 1.559 σπουδαστές και συγκεκριμένα 782 Πλοίαρχοι και 777 Μηχανικοί.

Με άλλα λόγια, οι κενές θέσεις ανέρχονται σε 358 στους πλοιάρχους και σε 361 στους μηχανικούς.

Οι αρμόδιοι στο διοικητικό φορέα της ναυτιλίας ευελπιστούν ότι αρκετές από αυτές τις θέσεις θα καλυφθούν από τους επιλαχόντες των Ναυτικών Λυκείων – ΕΠΑΛ.

Ενθαρρυντικό είναι το στοιχείο ότι στη Σχολή Πλοιάρχων, ήταν 1η επιλογή 395 εισακτέων, σε σύνολο 424 σπουδαστών.

Ωστόσο, από την επεξεργασία των στοιχείων και των προηγούμενων ετών, προκύπτει ότι υπάρχουν γενικότερα προβλήματα στην προσέλκυση των νέων στο ναυτικό επάγγελμα.

Αλλά διαπιστώνεται και αδυναμία και στην παραμονή τους και την ολοκλήρωση των σπουδών τους στις ΑΕΝ.

Τα τελευταία χρόνια, υπάρχει και ένας σημαντικός αριθμός νέων που δεν κατορθώνει να περάσει μέσω των Πανελληνίων εξετάσεων στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού και απευθύνεται στις ιδιωτικές σχολές που συνεργάζονται με ξένες Ναυτικές Ακαδημίες.

Ο αριθμός που φοιτά κάθε χρόνο στις ιδιωτικές σχολές υπερβαίνει τον αριθμό των κενών θέσεων στις κρατικές ΑΕΝ.